Để tận dụng tối đa diện tích và đảm bảo hoạt động xuất, nhập hàng diễn ra trơn tru thì việc xây dựng layout kho hàng chuẩn là điều không thể bỏ qua. Đây cũng là lý do ngày càng nhiều doanh nghiệp ưu tiên đầu tư vào các hệ thống kệ kho chuyên nghiệp nhằm hoàn thiện không gian lưu trữ và nâng cao hiệu suất vận hành.
Trong nội dung dưới đây, Kệ Sắt Ngọc Bảo sẽ giới thiệu đến bạn những mô hình kho hàng phổ biến nhất hiện nay, giúp bạn có cái nhìn cụ thể hơn khi thiết kế kho cho doanh nghiệp mình.
Layout kho hàng là gì?
Đây là cách doanh nghiệp tổ chức và bố trí hàng hóa trong không gian kho sao cho phù hợp với nhu cầu vận hành thực tế. Một layout được thiết kế hợp lý không chỉ giúp tận dụng tối đa diện tích lưu trữ mà còn hỗ trợ quản lý hàng hóa hiệu quả hơn, hạn chế rủi ro hư hỏng hoặc thất thoát. Đồng thời, việc sắp xếp khoa học còn giúp tiết kiệm thời gian trong quá trình xuất/nhập hàng và nâng cao năng suất làm việc tổng thể.
Việc lựa chọn đúng layout không chỉ cải thiện hiệu suất kho vận, mà còn góp phần đẩy nhanh tốc độ hoàn thành đơn hàng, bảo vệ an toàn hàng hóa và trực tiếp nâng cao hiệu quả kinh doanh, lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Những ưu điểm khi tối ưu hóa layout kho hàng
Nếu không thiết kế một layout kho hàng ngay từ đầu, doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn trong quản lý và vận hành kho. Do đó, xây dựng một sơ đồ bố trí hợp lý sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực, cụ thể như:
- Tăng năng suất và hiệu quả vận hành kho: Khi nhà kho được thiết kế và bố trí khoa học, mọi hoạt động đều diễn ra logic, hạn chế tối đa tình trạng tắc nghẽn, sai sót hoặc nhầm lẫn. Một layout rõ ràng giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng thể về cấu trúc kho, từ đó tạo ra môi trường lưu trữ có tổ chức. Nhờ vậy, hàng hóa luôn được luân chuyển đúng quy trình, bổ sung kịp thời và quản lý tồn kho dễ dàng hơn.
- Tối ưu không gian, tăng diện tích lưu trữ: Kho được sắp xếp gọn gàng, phân chia khu vực hợp lý sẽ tận dụng tốt hơn từng mét vuông diện tích. Việc bố trí sản phẩm theo danh mục, tính chất hoặc tần suất xuất nhập giúp không gian trở nên ngăn nắp, thẩm mỹ và đặc biệt là tăng đáng kể khả năng lưu trữ hàng hóa mà không cần mở rộng diện tích.
- Di chuyển trong kho dễ dàng và an toàn hơn: Một layout được thiết kế đúng chuẩn cho phép nhân viên kho quan sát tổng quan và tìm vị trí hàng hóa nhanh chóng. Hàng hóa được đặt đúng khu vực, lối đi thông thoáng giúp việc vận chuyển bằng xe nâng, xe đẩy hoặc thủ công trở nên thuận tiện và an toàn hơn. Điều này không chỉ nâng cao hiệu suất mà còn giảm nguy cơ tai nạn lao động.
Các khu vực quan trọng trong sơ đồ mặt bằng kho
Một sơ đồ layout kho hàng đạt chuẩn thường được thiết kế với các khu vực chức năng rõ ràng, giúp tối ưu hóa không gian và đảm bảo mọi hoạt động trong kho diễn ra trơn tru. Những khu vực cơ bản thường bao gồm:
Khu vực xử lý và vận hành hàng hóa
Đây là trung tâm của mọi hoạt động quan trọng như tiếp nhận hàng, lấy hàng, đóng gói và chuẩn bị đơn. Khu vực này thường được bố trí gần cửa ra vào nhằm rút ngắn thời gian thao tác, tăng tốc độ xuất, nhập hàng.
Khu vực lưu trữ hàng hoá
Khu vực này thường được trang bị hệ thống kệ kho chuyên dụng nhằm tối ưu diện tích và hỗ trợ việc sắp xếp, phân loại cũng như truy xuất hàng hóa một cách thuận tiện. Đây được xem là trung tâm của toàn bộ kho hàng, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì trật tự, kiểm soát tồn kho và giúp hoạt động vận hành diễn ra hiệu quả hơn.
Không gian trống để di chuyển và điều phối
Trong các mô hình kho hiện đại, lối đi và khoảng trống luôn được tính toán cẩn thận. Không gian này hỗ trợ xe nâng, xe đẩy và nhân sự di chuyển linh hoạt, đảm bảo an toàn và nâng cao hiệu quả xử lý hàng hóa.
Ngoài các khu vực cơ bản trên, để quá trình vận hành đạt hiệu suất tối đa, mặt bằng kho còn được chia chi tiết hơn theo 5 khu vực khác, cụ thể:
- Khu vực xếp dỡ: Nơi tiếp nhận hàng hóa lên xuống container, xe tải và điều phối hàng ra vào kho.
- Khu vực tiếp nhận: Dùng để kiểm tra chất lượng, số lượng và phân loại hàng hóa trước khi nhập kho.
- Khu vực lưu trữ: Lưu trữ hàng hóa theo từng nhóm, từng chủng loại với hệ thống kệ phù hợp.
- Khu vực lấy hàng, đóng gói: Tập trung cho các thao tác chọn hàng, gom hàng, đóng gói hoặc chuẩn bị đơn theo lộ trình vận chuyển.
- Khu vực gửi hàng: Nơi tập kết hàng đã đóng gói xong, chờ đối tác vận chuyển đến nhận và giao đến khách hàng.
Nguyên tắc cần nhớ khi bố trí mặt bằng kho hàng
Dù doanh nghiệp lựa chọn kiểu layout kho hàng nào thì việc thiết kế mặt bằng vẫn cần tuân theo những nguyên tắc cốt lõi nhằm đảm bảo vận hành hiệu quả, tối ưu chi phí và khai thác không gian một cách tối đa, bao gồm:
- Tối ưu hóa diện tích sử dụng: Mặt bằng kho phải được tận dụng tối đa không gian sẵn có, hạn chế khoảng trống lãng phí và tăng khả năng lưu trữ.
- Đơn giản hóa quy trình xử lý hàng hóa: Lối đi, khu vực thao tác và vị trí kệ phải được bố trí khoa học để các bước nhận hàng, lấy hàng, đóng gói diễn ra liền mạch.
- Truy cập hàng hóa nhanh chóng: Nhân viên kho cần dễ dàng tiếp cận từng vị trí lưu trữ để rút ngắn thời gian tìm kiếm và lấy hàng.
- Tối ưu tỷ lệ quay vòng của hàng hóa: Layout phải hỗ trợ xuất, nhập hàng theo quy trình chuẩn để đảm bảo hàng hóa được luân chuyển hiệu quả, hạn chế tồn kho lâu ngày.
- Kiểm soát tồn kho chính xác: Bố trí kho hợp lý giúp doanh nghiệp theo dõi số lượng tồn kho rõ ràng, giảm sai sót trong quản lý và thuận lợi cho các hoạt động kiểm kê.
Những hạng mục phụ trợ cần có trong kho hàng
Bên cạnh các khu vực chức năng chính, một layout kho hàng hiệu quả còn cần tích hợp các yếu tố phụ trợ để đảm bảo vận hành trơn tru và an toàn, bảo vệ tài sản của doanh nghiệp:
- Khu vực nhận hàng: Cần đủ không gian để xử lý lưu lượng hàng hóa lớn, đảm bảo việc kiểm tra, phân loại và nhập kho diễn ra nhanh chóng.
- Khu vực máy móc: Dành cho việc lưu trữ và bảo quản các thiết bị, máy móc hỗ trợ kho như xe nâng, băng tải hoặc các thiết bị hỗ trợ khác.
- Cửa thông gió và hệ thống chiếu sáng: Giúp không khí trong kho luôn thông thoáng và ánh sáng đồng đều, tạo môi trường làm việc an toàn và dễ quan sát.
- Máy nâng, thang hoặc các thiết bị hỗ trợ di chuyển: Hỗ trợ vận chuyển hàng hóa lên cao hoặc xuống thấp một cách thuận tiện và giảm thiểu rủi ro tai nạn.
- Trang bị bình chữa cháy và hệ thống PCCC: Đảm bảo khả năng ứng phó nhanh chóng trong trường hợp cháy nổ, giúp bảo vệ hàng hóa và con người.
- Lối thoát hiểm: Luôn thông suốt, không bị cản trở, giúp nhân viên di chuyển an toàn khi xảy ra tình huống khẩn cấp.
Quy trình lập sơ đồ kho hàng chuyên nghiệp, đơn giản
Thiết kế sơ đồ kho hàng hợp lý không chỉ giúp tận dụng tối đa không gian mà còn cải thiện hiệu quả vận hành, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian thao tác. Dưới đây là các bước cơ bản để vẽ sơ đồ kho đơn giản nhưng hiệu quả:
Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng kho
Một sơ đồ mặt bằng kho được chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp tránh những khó khăn khi tìm kiếm, tiếp cận và xử lý hàng hóa. Nếu thuê kho, hãy yêu cầu chủ nhà cung cấp bản vẽ hiện có để tiết kiệm thời gian và đảm bảo thông tin chính xác. Trường hợp kho chưa có layout, bạn nên chủ động đo đạc thực tế và lập bản vẽ chi tiết về kích thước, diện tích và luồng di chuyển. Sơ đồ kho thông minh cần tối ưu hóa diện tích sàn, tránh lãng phí không gian tạo nền tảng để nâng cao hiệu quả vận hành và quản lý kho.
Bước 2: Chọn phương pháp thiết kế sơ đồ kho phù hợp
Khi thiết kế sơ đồ sẽ phụ thuộc vào quy mô kho, chiến lược lưu trữ và ngân sách của doanh nghiệp. Một số phương pháp phổ biến mà doanh nghiệp có thể tham khảo như:
- Vẽ sơ đồ kho bằng Excel, đây là công cụ miễn phí, dễ sử dụng, cho phép bạn tùy chỉnh bố trí các khu vực theo nhu cầu.
- Thuê kiến trúc sư chuyên nghiệp sẽ phù hợp với các kho có quy mô lớn hoặc lưu trữ nhiều mặt hàng khác nhau. Nhóm thiết kế sẽ giúp tối ưu hóa layout, vừa hiệu quả vừa thẩm mỹ.
- Sử dụng công cụ online như các phần mềm trực tuyến SmartDraw, Lucidchart hay các công cụ CAD online tích hợp nhiều tính năng, gợi ý bố trí các khu vực cơ bản, giúp tạo sơ đồ kho chuyên nghiệp nhanh chóng.
Bước 3: Phân chia và bố trí từng khu vực trong kho
Sau khi đã chuẩn bị sơ đồ mặt bằng, bước tiếp theo là phân bổ và sắp xếp các khu vực chính trong kho một cách hợp lý. Chủ đầu tư cần xác định rõ từng chức năng quan trọng, bao gồm khu vực lưu trữ, khu vực xếp dỡ, khu vực tiếp nhận, khu vực đóng gói, lấy hàng và khu vực xuất hàng.
Bên cạnh đó, không gian kho nên được chia nhỏ thành các phân khu hợp lý để phù hợp với từng hoạt động cụ thể, tạo luồng vận hành thông suốt, tránh tắc nghẽn và giúp nhân viên kho thao tác nhanh chóng, hiệu quả hơn.
3 layout kho hàng phổ biến hiện nay
Tùy vào quy mô, loại hình hàng hóa và nhu cầu vận hành, mỗi doanh nghiệp sẽ có những giải pháp bố trí khác nhau. Dưới đây, Kệ Sắt Ngọc Bảo sẽ giới thiệu 3 layout kho hàng phổ biến nhất hiện nay, giúp bạn dễ dàng so sánh và lựa chọn phương án tối ưu cho kho của mình.
1. Layout kho hàng dạng chữ U
Thiết kế layout kho hàng hình chữ U là giải pháp phổ biến giúp tối ưu diện tích, đồng thời nâng cao hiệu quả vận hành kho. Mô hình này tạo ra luồng di chuyển logic, giảm thời gian thao tác và thuận tiện cho việc quản lý hàng hóa. Một số yếu tố quan trọng cần lưu ý khi bố trí kho theo hình chữ U bao gồm:
- Khu vực bốc dỡ và giao hàng: Nên đặt gần nhau ở phần trước của hình chữ U để tối ưu quy trình xếp dỡ, xuất nhập hàng, giảm thời gian di chuyển và nâng cao hiệu quả làm việc.
- Quầy tiếp nhận (Reception): Nằm ngay sau khu vực bốc dỡ, nơi hàng hóa được kiểm tra, phân loại và chuẩn bị để sắp xếp vào kho.
- Khu vực lưu trữ (Storage): Phân chia thành hai phần chính để quản lý hiệu quả. Đầu tiên, lưu trữ động, dành cho hàng bán chạy hoặc cần lấy thường xuyên. Cần sử dụng hệ thống kệ dễ truy xuất, thuận tiện cho việc lấy và bổ sung hàng hóa. Ngược lại, lưu trữ tĩnh là phần dành cho hàng ít di chuyển hoặc có vòng đời dài hơn. Áp dụng nguyên tắc FIFO (First In, First Out) để đảm bảo luân chuyển hàng hóa hợp lý, tránh tồn kho lâu hoặc hư hỏng.
- Quản lý kho: Thiết kế hình chữ U giúp việc di chuyển hàng hóa trở nên nhanh chóng và an toàn. Có thể kết hợp máy nâng, thang hoặc thiết bị hỗ trợ để thao tác trên cao thuận tiện, đồng thời bảo đảm an toàn cho nhân viên.
Với mô hình hình chữ U, doanh nghiệp không chỉ tận dụng tối đa không gian mà còn tạo ra luồng vận hành khoa học, giúp tăng tốc độ xử lý đơn hàng và giảm thiểu rủi ro trong quá trình quản lý kho.
2. Layout kho hàng dạng chữ I
Đây là lựa chọn lý tưởng cho những kho có không gian dài và hẹp, giúp tận dụng tối đa chiều dài của kho mà vẫn đảm bảo luồng vận hành hiệu quả. Mô hình này thường được ứng dụng cho các doanh nghiệp có diện tích dài hơn chiều rộng. Các yếu tố cần lưu ý khi thiết kế theo mô hình này:
- Khu vực bốc dỡ và giao hàng: Nên đặt ở một đầu của kho để việc tiếp nhận và xuất hàng hóa diễn ra nhanh chóng, thuận tiện cho vận chuyển.
- Khu vực lưu trữ: Các giá kệ và hệ thống lưu trữ được bố trí dọc theo chiều dài kho, tận dụng tối đa diện tích sàn và tăng khả năng lưu trữ.
- Quầy tiếp nhận và kiểm tra: Có thể đặt giữa khu vực bốc dỡ và khu vực lưu trữ, phục vụ cho việc kiểm tra, phân loại và chuẩn bị hàng hóa trước khi lưu trữ.
- Trang bị hệ thống ánh sáng và thông gió: Giúp kho luôn sáng sủa, thoáng khí, tạo môi trường làm việc an toàn và dễ quan sát.
- Thiết bị hỗ trợ di chuyển: Với kho có chiều dài hoặc chiều cao lớn, nên sử dụng máy nâng, thang hoặc thiết bị hỗ trợ để quản lý hàng hóa trên các kệ cao một cách thuận tiện.
- An toàn và lối thoát hiểm: Cần bố trí các biện pháp an toàn phòng cháy chữa cháy, hướng dẫn lối thoát hiểm rõ ràng để đảm bảo an toàn cho nhân viên và hàng hóa.
3. Layout kho hàng dạng chữ L
Mặc dù ít phổ biến nhưng layout dạng chữ L vẫn là giải pháp lý tưởng cho những kho cần kết hợp khả năng lưu trữ lớn, đặc biệt phù hợp với những kho có diện tích rộng. Thiết kế này giúp tách biệt các khu vực chức năng, tạo luồng vận hành logic và giảm thiểu thời gian di chuyển. Khi áp dụng layout chữ L, cần lưu ý các yếu tố sau:
- Khu vực nhận hàng (Receiving Area): Đặt ở một phần của kho để thuận tiện tiếp nhận và kiểm tra hàng hóa trước khi đưa vào lưu trữ.
- Khu vực xuất hàng (Shipping Area): Nên bố trí ở phần còn lại của kho, giúp việc xuất hàng diễn ra nhanh chóng và giảm thời gian di chuyển.
- Phân bổ các khu vực: Do layout chữ L yêu cầu diện tích rộng hơn nên cần cân nhắc bố trí hợp lý giữa các khu vực tiếp nhận, lưu trữ và xuất hàng, đảm bảo luồng vận hành thông suốt và tối ưu hiệu quả quản lý kho.
Những điểm cần lưu ý khi thiết kế layout kho hàng
Thiết kế một sơ đồ kho hàng hiệu quả cần được tùy chỉnh phù hợp với nhu cầu và đặc thù riêng của doanh nghiệp. Quá trình này đòi hỏi sự tính toán kỹ lưỡng và cân nhắc từ nhiều yếu tố. Sau đây là một số điểm đáng chú ý mà bạn không nên bỏ qua:
- Lập kế hoạch chi tiết: Việc thiết kế kho cần được nghiên cứu kỹ để tránh sai sót, giảm thiểu lãng phí thời gian và chi phí vận hành.
- Khả năng thay đổi hạn chế: Khi layout đã được triển khai, việc điều chỉnh hoặc mở rộng sẽ khá phức tạp và tốn kém. Do đó, cần tính toán cẩn thận ngay trong giai đoạn thiết kế ban đầu.
- Không phải mô hình nào cũng phù hợp: Mỗi loại hàng hóa, quy trình xử lý và quy mô kho sẽ cần một layout riêng biệt. Vì thế, không thể sử dụng chung một mẫu thiết kế cho tất cả.
- Yêu cầu kiến thức chuyên môn: Để xây dựng một kho vận hành hiệu quả, doanh nghiệp cần có hiểu biết về quản lý kho bãi và chuỗi cung ứng, hoặc nên tham khảo ý kiến từ các chuyên gia để đưa ra lựa chọn tối ưu.
Kệ Sắt Ngọc Bảo - Đơn vị cung cấp và lắp đặt kệ kho chuyên nghiệp
Với hơn nhiều năm đồng hành cùng doanh nghiệp trong lĩnh vực tối ưu kho bãi, Kệ Sắt Ngọc Bảo đã tích lũy được nền tảng kinh nghiệm thực tế vững chắc. Thông qua quá trình trực tiếp khảo sát, tư vấn và triển khai đa dạng mô hình kho hàng, đội ngũ của chúng tôi thấu hiểu rõ từng thách thức trong quản lý lưu trữ, từ đó đề xuất những giải pháp tối ưu và phù hợp nhất cho từng ngành hàng.
Tùy vào quy mô kho bãi, số lượng hàng hóa và đặc thù vật tư cần lưu trữ, doanh nghiệp nên lựa chọn những loại kệ để vật tư phù hợp, chẳng hạn như:
- Kho nhỏ, hàng hóa ít: Nên sử dụng kệ sắt V lỗ với tải trọng khoảng 50 - 100kg/tầng, phù hợp cho nhu cầu lưu trữ nhẹ và không gian hạn chế.
- Kho hạng trung, hàng hóa vừa: Ưu tiên kệ trung tải có khả năng chứa 200 - 700kg/tầng, giúp tối ưu diện tích và đảm bảo lưu trữ ổn định.
- Kho công nghiệp, hàng hóa nặng: Cần sử dụng kệ chứa hàng nặng với sức chịu tải trên 500kg/tầng, đáp ứng tốt lượng hàng lớn và trọng lượng cao trong môi trường công nghiệp.
Chúng tôi không chỉ là đơn vị chuyên cung cấp, thi công đa dạng các loại kệ kho mà còn là đối tác tư vấn giải pháp toàn diện, giúp doanh nghiệp tối ưu diện tích, cải thiện quy trình vận hành và tiết kiệm chi phí dài hạn. Mỗi sản phẩm và phương án bố trí đều được tính toán dựa trên dữ liệu thực tế, đảm bảo độ bền, an toàn và hiệu suất hoạt động tối đa.
Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về cách thiết kế một layout kho hàng tối ưu. Trong quá trình vận hành kho, việc lựa chọn đúng hệ thống kệ lưu trữ luôn đóng vai trò quan trọng nhất. Nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết nên chọn loại kệ nào phù hợp với kho hàng của mình thì đừng lo, đội ngũ Kệ Sắt Ngọc Bảo luôn sẵn sàng đồng hành và tư vấn tận nơi. Gọi ngay: 0912 527 731 – 0798 104 444 để được hỗ trợ nhanh chóng nhé!
